وچ اوڀر ۾ امن قائم ڪرڻ کانسواءِ دنيا ۾ امن ممڪن نه آهي: عطاءُ الله تارڙ

اسلام آباد – 10 – آڪٽوبر (اي پي پي) اطلاعات، نشريات، قومي ورثي ۽ ثقافت واري وفاقي وزير عطاءُ الله تارڙ چيو آهي ته وچ اوڀر ۾ امن قائم ڪرڻ کانسواءِ دنيا ۾ امن ممڪن نه آهي، دنيا ۾ امن قائم ڪرڻ مهذب ملڪن جي ذميواري آهي، علائقائي ت??اون ۽ ڊيجيٽل اڪانومي وقت جي اهم ضرورت آهي، جيستائين اڪانومي جي ڊيجيٽلائيزيشن طرف نه وڌنداسين اسان ترقي جي ڊوڙ ۾ پٺتي رهجي وينداسين. اهڙن خيالن جو اظهار هن انسٽيٽيوٽ آف اسٽريٽجڪ اسٽڊيز ۾ چائنا ميڊيا گروپ جي ا??تم??م هيٺ ايس سي او جي حوالي سان ميڊيا ورڪشاپ کي خطاب ڪندي ڪيو. اطلاعات واري وفاقي وزير ايس سي او ڪانفرنس منعقد ٿيڻ کان اڳ چائنا ميڊيا گروپ پاران ميڊيا ورڪشاپ منعقد ڪرڻ کي خوش آئنده قرار ڏيندي چيو ته شنگهائي فائيو کان شروع ٿيندڙ ايس سي او ۾ گذريل سال بيلاروس جي شموليت سان ان جي مستقل ميمبرن جو انگ 10 ٿي ويو آهي جهڙي طريقي سان ان فورم ۾ علائقائي مسئلن تي ڌيان ڏنو پيو وڃي، ساراهه جوڳو آهي. هن چيو ته پاڪستان ۾ شنگهائي ت??اون تنظيم جي سربراهي اجلاس جو انعقاد هڪ اهڙي وقت ۾ ٿي رهيو آهي جڏهن اسان جي معيشت ترقي ڪري رهي آهي، معيشت جي حوالي سان روزانو سٺيون خبرون اچي رهيون آهن ۽ معاشي ت??قي جا ثمر عوام تائين پهچڻ شروع ٿي ويا آهن. هن چيو ته ايس سي او جي پاڪستان ۾ انعقاد سان پاڪستان جي ت??خص ۽ روشن مستقبل کي سگهه ملندي. اطلاعات واري وفاقي وزير چيو ته آستانه ۾ گذريل ايس سي او جي موقعي تي ڪجهه معاهدن تي اسان صحيحون ڪيون، ان حوالي سان علائقائي ت??اون ۾ دهشتگردي جي خاتمي ۽ تشدد جي خاتمي کي وڌيڪ اهميت حاصل آهي. هن چيو ته گذريل ڪجهه ڏهاڪن دوران پاڪستان دهشتگردي جي خاتمي جي تمام وڏي قيمت ادا ڪئي آهي. دهشتگردي جي خاتمي جي ڪوششن ۾ اسان جا 80 هزار ماڻهو شهيد ٿيا. اها قرباني رڳو پاڪستان جي لاءِ نه پر دنيا ۾ امن قائم ڪرڻ جي لاءِ ڏني وئي، دنيا ۾ امن قائم ڪرڻ ۽ دهشتگردي جي خاتمي جي لاءِ پاڪستان وڏي قيمت ادا ڪئي آهي، دهشتگردي جي خاتمي جي حوالي سان ڪوششن سان خطي ۾ امن کي فروغ ملندو. موسمياتي ت??ديلي جي نقصانن جو ذڪر ڪندي اطلاعات واري وفاقي وزير چيو ته مالياتي انضمام ۽ معاشي استحڪام ۾ ڪيترائي معاملا موسمياتي ت??ديلي سان واڳيل آهن، اسان کي پائيدار ترقي جي راهه ۾ موسمياتي ت??ديلي جو سڀ کان وڏو چئلينج درپيش آهي، اسان گڏيل قومن سميت هر فورم تي ان مسئلي کي اجاگر ڪيو آهي. هن چيو ته پاڪستان جو زهريلي گئسن جي اخراج ۾ حصو هڪ سيڪڙو کان به گهٽ آهي ۽ موسمياتي ت??ديلي جي نقصانن جو سڀ کان وڌيڪ ڪِيتو پاڪستان کي ڀوڳڻو پوي ٿو. موسمياتي ت??ديلي کي منهن ڏيڻ جي لاءِ علائقائي ت??اون جي اهميت تي زور ڏيندي هن چيو ته ٻيا ملڪ موسمياتي ت??ديلي جي حوالي سان پنهنجو ڪردار ادا ڪن ته اسان موسمياتي ت??ديلي جي ايجنڊا تي بهتر طريقي سان ڪم ڪري سگهنداسين. هن چيو ته موسمياتي ت??ديلي جي حوالي سان جيتري آگاهي پيدا ڪئي وڃي ايتري گهٽ آهي. هن چيو ته ايس سي او سربراهي ڪانفرنس جي ايجنڊا تي جتي دهشتگردي جي خاتمي ۽ علائقائي سلامتي جي ايشوز تي ڳالهه ٿيندي، اتي موسمياتي ت??ديلي جي ايجنڊا پڻ غور هيٺ ايندي. هن چيو ته هن وقت اسان جي پائيدار ترقي کي سڀ کان وڌيڪ متاثر ڪندڙ مسئلو موسمياتي ت??ديلي آهي. حڪومت جو موسمياتي ت??ديلي تي وڏو فوڪس آهي، اسان سمجهون ٿا ته ان مسئلي کي منهن ڏيڻ جي لاءِ تعاون ۾ اضافو ٿيڻ گهرجي. موسمياتي ت??ديلي جي حوالي سان اسان پنهنجي ڪوششن کي تيز ڪريون ته ان سان نه رڳو پاڪستان پر ايس سي او جا ٻيا ميمبر ملڪ پڻ فائدو کڻي سگهندا. عالمي امن جي حوالي سان ڳالهائيندي اطلاعات واري وفاقي وزير چيو ته اسان سدائين ايس سي او جي پليٽ فارم تي عالمي امن جي ڳالهه ڪئي آهي، آستانه ۾ ايس سي او جي گذريل اجلاس ۾ اسان فلسطين جي مسئلي تي زور ڏنو هو ۽ پنهنجو موقف پيش ڪيو هو ته وچ اوڀر ۾ امن قائم ڪرڻ کانسواءِ دنيا ۾ امن ممڪن نه آهي. هن چيو ته دنيا ۾ امن قائم ڪرڻ مهذب ملڪن جي ذميواري آهي. وچ اوڀر ۾ جيڪڏهن صورتحال اها ئي رهي ته دنيا کي ان جو نقصان ٿيندو. هن چيو ته دنيا کي اهو مڃڻو پوندو ته فلسطين ۾ باقاعده منصوبابندي ت??ت معصوم فلسطينين جي نسل ڪشيءَ ڪئي پئي وڃي، اسرائيل جنگي ڏوهن جو مرتڪب ٿي رهيو آهي، جنگ جي آڙ ۾ شهري آبادين، اسپتالن، ٻارن ۽ عورتن کي وائيٽ فاسفورس، بيلسٽڪ ميزائلن سان نشانو بڻايو پيو وڃي. هن چيو ته اهي ڪهڙا جنگي اصول آهن جنهن تحت اسرائيل وائيٽ فاسفورس ۽ منع ٿيل هٿيار استعمال ڪري فلسطينين جي نسل ڪشيءَ ڪري رهيو آهي؟ هن چيو ته فلسطين ۾ هڪ آٽسٽڪ ٻار کي به نشانو بڻايو ويو، ان ٻار جو ڪهڙو ڏوهه هو؟ ان ڪهڙي طرح اسرائيل جي سيڪيورٽي کي متاثر ڪيو هو؟ اطلاعات واري وفاقي وزير چيو ته اسرائيل جنگي ڏوهن جو مرتڪب آهي ۽ اهو به نه ڏسي رهيو آهي ته هو ڪنهن اسپتال تي بمباري ڪري رهيو آهي ۽ ٻارن کي ماري رهيو آهي. اطلاعات واري وفاقي وزير چيو ته پاڪستان ايس سي او جو ميمبر ملڪ هجڻ جي طور تي پنهنجي ذميواري سمجهندي اهي نقطا اجاگر ڪيا ته فلسطين ۾ نسل ڪشيءَ ڪئي پئي وڃي ۽ اسرائيل جنگي ڏوهن جو مرتڪب ٿي رهيو آهي، اسرائيل جو احتساب ٿيڻ گهرجي. اطلاعات واري وفاقي وزير چيو ته جڏهن اسان امن ۽ سلامتي جي ڳالهه ڪريون ٿا ته ڇا اهو ممڪن آهي ته اسان کان ڪجهه پري نسل ڪشيءَ جي مهم هلي رهي هجي، جنگي ڏوهه ٿي رهيا آهن ۽ انهن جنگي ڏوهن ۾ ملوث ملڪ جو احتساب به نه ٿئي ۽ امن قائم ٿي وڃي؟ هن چيو ته اهو تمام وڏو ايشو آهي جنهن کي حل ٿيڻ گهرجي. اسان ايس سي او ۽ گڏيل قومن جي فورمز تي فلسطين جي معاملي تي موثر ۽ زوردار آواز اٿاريو آهي. فلسطين جي معاملي تي اسان جو واضح موقف آهي، اسان 1967ع کان اڳ جي فلسطيني سرحدن کي ت??ليم ڪريون ٿا جنهن جي گادي وارو شهر القدس الشريف هجي. هن سوال ڪيو ته وچ اوڀر ۾ امن کانسواءِ جڏهن دنيا ۾ امن قائم نه ٿو ٿي سگهي ته پوءِ علائقائي سلامتي ۽ تعاون ڪيئن اڳتي وڌندو؟ مالياتي انضمام ۽ معاشي ت??اون جي ضرورت تي زور ڏيندي اطلاعات واري وفاقي وزير چيو ته پاڪستان جا معاشي انگ اکر بهتر ٿيا آهن، پاڪستان ۾ واپار ۽ سيڙپڪاري ۾ اضافو ٿيو آهي. پاڪستان جي هڪ اسٽريٽجڪ جاگرافيائي بيهڪ آهي جيڪا اسان کي پنهنجي پاڙيسري ملڪن، علائقائي پارٽنرز ۽ وچ اوڀر سان واپار جو موقعو فراهم ڪري ٿي. هن چيو ته اسان وٽ ڪراچي ۽ گوادر جون بندرگاهون موجود آهن، زميني رستا آهن، جتي اسان ٻين ايشوز جي ڳالهه ڪريون ٿا اتي تمام اهم آهي ته اسان ميمبر ملڪن جي وچ ۾ سيڙپڪاري، واپار ۽ علائقائي ت??اون کي وڌائڻ جي لاءِ وڌيڪ مالياتي انضمام ۽ معاشي ت??اون تي زور ڏيون. هن چيو ته پاڪستان کي هلندڙ مالي سال جي پهرين ٽه ماهي ۾ 8.8 ارب ڊالر مٽاسٽا جو ناڻو موصول ٿيو جيڪو هڪ رڪارڊ آهي. اسان جي مٽاسٽا جي ناڻي ۾ ايترو اضافو اڳ ۾ ڪڏهن به نه ٿيو. هن چيو ته اسان جو آءِ ايم ايف پروگرام 7 ارب ڊالر جو آهي ۽ ٽن مهينن جو مٽاسٽا جو ناڻو 8.8 ارب ڊالر آهي. وفاقي وزير چيو ته چين، سعودي عرب ۽ گڏيل عرب امارات آءِ ايم ايف پروگرام ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. هن چيو ته مالياتي انضمام، معاشي ت??اون ۽ واپار ۽ سيڙپڪاري کي وڌائڻ جي ضرورت آهي. پاڪستان جي 68 سيڪڙو آبادي نوجوانن تي ٻڌل آهي، اسان وٽ دنيا جو ٻيو وڏو انگ فري لانسرز جو آهي. هن چيو ته اسان جو ٽيڪنالاجي جو شعبو اڳتي وڌي رهيو آهي. اطلاعات واري وفاقي وزير چيو ته اڳتي وڌڻ جي لاءِ علائقائي ت??اون ۽ ڊيجيٽل اڪانومي ضروري آهي، جيستائين اڪانومي جي ڊيجيٽلائيزيشن طرف نه وڌنداسين اسان ترقي جي ڊوڙ ۾ پٺتي رهجي وينداسين. هن چيو ته اسان ايف بي آر جي ڊيجيٽلائيزيشن تي ڪم شروع ڪيو، تمام گهٽ وقت ۾ ٽيڪس فائيلرز جو انگ ٻيڻو ٿي ويو آهي. هن چيو ته پاڻ ۾ تعاون ۽ رابطي جي فروغ جي لاءِ مالياتي انضمام ۽ ڊيجيٽل اڪانومي جو وڏو اهم ڪردار آهي، اهڙا ملڪ جيڪي ڊيجيٽل ڊومين ۾ وڌيڪ مهارت رکن ٿا، اسان انهن سان وڌيڪ حصيداري ڪري سگهون ٿا، سنگل يونيفائيڊ نظام يعني ڊيجيٽل اسپيس سمورن ملڪن کي ميسر هجڻ گهرجي ۽ ڊيجيٽل اڪانومي جو اهڙو پليٽ فارم آڻڻ جي ضرورت آهي جنهن سان سمورا ملڪ فائدو کڻي سگهن. هن چيو ته پاڪستان ۾ بي پناهه موقعا موجود آهن، اسان جي مٽاسٽا جي ناڻي ۾ اضافو ٿيو آهي، ترقي يافته ملڪن جي ڀيٽ ۾ اسان جو پاليسي ريٽ هيٺ آيو آهي، اسان جو آءِ ٽي ايڪسپورٽس 3.2 بلين ڊالر تي آهي، مجموعي روانگي واپار ۾ 14 سيڪڙو اضافو ٿيو آهي، معاشي انگ اکر بهتر ٿي رهيا آهن، اهي سموريون شيون علائقائي ت??اون کانسواءِ ممڪن نه هيون. هن چيو ته دوست ملڪن سان تعاون ۽ معاهدن کانسواءِ واپار ۽ سيڙپڪاري ۾ اضافو نه ٿو ٿي سگهي. بهتر ۽ روشن مستقبل جي لاءِ ضروري آهي ته اسان ڊيجيٽل اڪانومي طرف وڌون، ايس سي او سان اسان جو روشن مستقبل واڳيل آهي، ان کي وڌيڪ مستحڪم بڻائڻ جي ضرورت آهي. هڪ ذميوار ملڪ جي حيثيت سان اسان پنهنجو ڪردار جاري رکنداسين. هن چيو ته ثقافتي ۽ عوامي سطح تي مٽاسٽا ضروري آهي، اسان کي پنهنجي ڪلچر کي فروغ ڏيڻ جي ضرورت آهي. انشاءَ الله خطي جي عوام جي لاءِ خوشحالي آڻينداسين.